Cemal Süreyya’yı Andılar

Muğla Büyükşehir Belediyesi bünyesinde faaliyet gösteren Nilüfer Caner 100 Yaş Evi’nde Cemal Süreyya’yı anma programı düzenlendi.

Sinem KARAKAYA

Muğla Büyükşehir Belediyesi’nin 60 yaş üstü vatandaşların sosyal yaşama daha aktif katılmalarını sağlamak amacıyla hizmete sunduğu Nilüfer Caner 100 Yaş Evi’nde “Hayat Kısa Kuşlar Uçuyor” isimli Cemal Süreyya’yı anma programı düzenlendi.

Muğla Büyükşehir Belediyesi Nilüfer Caner 100 Yaş Evi’nde Türk edebiyatının usta şairlerinden, yazar ve çevirmen Cemal Süreyya, ölümünün 30. yılında anıldı. Program Muğla Sanatseverler Derneği Başkanı Sadettin Özbek koordinatörlüğünde Cemal Süreyya’nın hayat hikayesinin anlatımı yapıldı.

Muğla Sanatseverler Derneği Başkanı Sadettin Özbek; “Cemal Süreyya, edebiyata henüz ortaokul yıllarında merak salar. Bu yıllarda Fransızca da öğrenmeye başlayan Süreyya, bu yıllarda sınıf arkadaşı olan Seniha Hanım’ a şiirler yazar. Lise yıllarında ise iyice edebiyata yönelir. Edebi araştırmalar yapan Cemal Süreyya bu yıllarda I. Yeni şiiri ile ilgilenmektedir. Bu yıllarda Ahmet Muhip Dıranas ve Özdemir Asaf gibi isimleri fazlaca okur. Üniversite yıllarında ise çeşitli takma isimler ile muhtelif dergi ve gazetelerde yazılar yazar. Cemal Süreyya ilk şiirini ise 1953 yılında Mülkiye dergisinde yayımlar. Ancak ‘Şarkısı Beyaz’ isimli bu şiiri sonradan kitaplarına almak istemez. Bu yıllarda dergilerde karikatürleri de yayımlanan Cemal Süreyya, kendisini tam olarak ‘Gül’ şiiri ile edebiyat dünyasına duyurur. 1955 yılında ise ‘Üvercinka’, ‘Dalga’, ‘Güzelleme’, ‘Üçgenler’, ‘Cigarayı Attım Denize’, ‘Nehirler Boyunca Kadınlar Gördüm’ gibi önemli eserleri dergilerde yayımlanır. 1957 yılında babası Hüseyin Bey’i kaybeder. Kendisine büyük bir etki yapan bu durumu şair ‘Sizin Hiç Babanız Öldü mü’ adlı şiiri ile kaleme alır. Bu tarihten bir yıl sonra usta şair, ilk şiir kitabı olan ‘Üvercinka’yı yayımlar. Kitap büyük bir ses getirir ve 1959 yılında Yeditepe Şiir Armağanı’nı kazanır. “Papirüs” adında bir dergide çıkaran Cemal Süreyya’nın eşi Zuhal Hanım, bir süre büyük bir kalp rahatsızlığı geçirir. Bu sırada eşinin yanından ayrılmaz ve her gün olan mektuplar yazar. Zaman sonra şair bu mektupları ‘Onüç Günün Mektupları’ ismiyle kitap haline getirir. Bir süre Politika gazetesinde köşe yazarlığı yapar ve bu yıllarda ‘Şapkam Dolu Çiçeklerle’ adlı deneme kitabını yayımlar. Şiirinin yanı sıra nesriyle de edebiyatımızın en önemli yazarlı arasında anılmaktadır. 1977 yılında ‘Emeğin ve Emekçinin Tarihi’ yayımlayan birçok yapıtı ile nesir başarısını kanıtlamıştır. Bir süre ‘Aydınlık’ gazetesinde de yazılar yazan Cemal Süreyya, 1984 yılında Sevda Sözlerini yayımlar. Edebiyatımızın temel taşlarından biri olan Süreyya'nın kuşkusuz sanat yaşamını boyunca en çok dikkat çeken yönü çocuk edebiyatı ile bağıdır. ‘Çocukça’ adında bir dergide ‘Aritmetik Kuşlar Pekiyi’ diye adlandırdığı köşesinde çocuklar için müthiş bir duyarlılık ile yazılar kaleme alır. İkinci Yeni hareketinde bir süre yer alan Cemal Süreyya’nın şiiri tam olarak 2. yeni ile bağdaşmamaktadır. Esasen Cemal Süreyya’nın konuşma dilini şiirde kullanması daha çok bir süre ilgilendiği Garip akımına benzemektedir. Bu yönüyle de şair 2. yeni çizgisinden ayrılmaktadır. Bunu yanı sıra Cemal Süreyya kalemin özgür olması fikri ile 2. Yeniciler’in şiir konusundaki sert kurallarını da bir türlü benimseyememiştir. Cemal Süreyya, daha çok kendi akımını kendisi yaratarak kendine özgü bir şairlik örneği göstermiştir. Şiirlerinin yanı sıra denemeler, tenkit yazıları, şiir ve düz yazı tercümeleri, çocuk kitabı, günce ve derlemesi bulunmaktadır” dedi.

Program, Cemal Süreyya’nın hayatının anlatıldığı belgesel gösterimiyle son buldu.