Covid-19 ve Eğitim

Hazırlayan: Sinem Korkmaz

Covid-19 nedeniyle okulların kapatılmasının ekonomik ve toplumsal birçok maliyeti oldu. UNESCO’ya göre bu durumdan en çok etkilenenlerin başında toplumun dezavantajlı kesimleri gelmekte. Bu etkileri eğitim boyutunda ele aldığımızda, okulların kapatılmasıyla birlikte düşük sosyo ekonomik kökeni olan çocuklarda gelişim ve öğrenmenin sekteye uğraması da söz konusu. Çünkü dezavantajlı gruplar için okuldan başka eğitim fırsatları malumunuz çok sınırlı.  Uzaktan eğitime hazırlıklı olmayan aileler için durumun daha karmaşık bir hal aldığını söyleyebiliriz.  Özellikle yeterli imkânı olmayan ya da uzaktan eğitim konusunda donanımı olmayan aileler için süreç oldukça zorlu geçiyor. Okullar sosyal aktivitelerin ve etkileşimin merkezi konumunda. Okullar kapatıldığında birçok çocuk öğrenme ve gelişim için gerekli olan iletişimden de uzak kalmaktadır.

Pandemi sürecinin eğitime etkileri konusunu Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi Eğitim Fakültesi’nde görev yapmakta olan Eğitim Uzmanı Arş. Gör. Orhan Kahya ile birlikte masaya yatırıyoruz.

“Okulların kapatılmasının ne gibi etkileri olmuştur?

Okullar tekrar açıldığında ne olacak?

Öğrenci, öğretmen ve velilere ne gibi tavsiyeler verilebilir?

Dünyada daha önceki salgın dönemlerinin eğitime etkileri ne olmuştur?”

Bu soruların yanıt bulacağı bir yazı dizisi hazırladık. Bugün pandemi sürecinin eğitime temel etkilerini tartışıyoruz.

Öncelikle Covid-19’un eğitime ne gibi temel etkileri olmuştur?

“Bugün itibariyle dünya genelinde 158 ülkede 1 milyar 213 milyon 390 bin 181 öğrenci okulların kapalı olmasından etkilenmektedir. Bu sayı dünyada toplam okula kayıtlı öğrencilerin yüzde 69.3’üne tekabül eder. Pandemi sürecinde zaman zaman dünyadaki tüm öğrencilerin yüzde 90’ı okula gidememiştir. Türkiye’de ise 24 milyon 901 bin 925 öğrenci bu durumdan etkilenmektedir. Okulların kapalı olma süreci yaklaşık 2 aydır devam ediyor. Okullar virüsün ortaya çıkmasından çok kısa bir süre sonra neredeyse aniden kapatılmış ve aynı hızla birçok ülkede uzaktan eğitim uygulamalarına geçilmiştir. Okulların ne zaman ve nasıl açılacağı ise belirsizliğini korumaktadır. Yeniden eğitim hayatına dönülmesi için elbette öncelikle daha sağlıklı ve daha güvenli bir okul ortamına ihtiyaç vardır. Pandemi sürecinde okulların kapatılması eğitime bir ara vermek değil, eğitimin değişimi anlamına gelmektedir. Süreçle birlikte eğitim pratiklerinde ciddi değişmeler yaşanmıştır. Uzaktan eğitim uygulamaları çok hızlı bir şekilde gündeme oturmuştur. Okula geri dönüş ise kendi başına temel bir politika meselesi haline gelmiştir. Okullar yeniden açıldığında gündemimizde olacak temel mesele ise “yeni normal hayatımızın nasıl olacağı” sorunudur.

2009’daki küresel grip salgını dolayısıyla okulların kapatılması, salgının yayılma hızını yavaşlatmış ve hastalıktan etkilenenlerin sayısındaki yığılmayı önlemiştir. Bu süreçte de benzer bir etki oluşturduğu öngörülebilir. Okullar teknik anlamda yeniden açıldığında belirli oranda öğrencinin okula dönmeyeceği, dolayısıyla okulu terk edeceğini öngörebiliriz. Bireyin ortalama eğitim süresi; başta geliri, sağlığı ve toplumsal bağlantıları gibi birçok değişken arasında önemli ilişki olduğu söylenebilir. Pandemi dolayısıyla okulların kapalı kalma süresi uzadıkça, özellikle lise öğrencilerinde okul terk oranı artabilecektir. UNESCO bu konuda uyarılarda bulunmakta ve özellikle kız çocuklarının eğitime yenide erişimi konusunda potansiyel risklere dikkat çekmektedir. Dolayısıyla böyle bir senaryoda eğitimde fırsat ve olanak eşitliği cinsiyet bakımından makas aralığı açılabilecektir. Bu konuda yerel ve ulusal eğitim politikaları düzenlenerek olası riskler ortadan kaldırılmalıdır. Eğitim camiasına, politika yapıcılara, akademisyenlere, öğretmenlere, ailelere ve öğrencilere okulların yeniden açılma sürecinde bir dizi görevler düşmektedir.”

Takip eden yazılarımızda okulların kapanmasının oluşturduğu diğer sorunlar, çözüm önerileri ve okulların tekrar açılmasına geçiş sürecine ilişkin konuları ele alacağız.