DİYANET İŞLERİ BAŞKANLIĞI SON NOKTAYI KOYDU

NEVAL ÇOLAK - Diyanet İşleri Başkanlığı, büyük marketlerde kesilen kurbanların geçersiz olduğunu belirtti.

Kurban Bayramı’na kısa bir süre kala marketlerde satılan kurbanlıklarla ilgili tartışmalarda arttı. Marketlerde satılan kurbanlıkların kurban ibadeti yerine geçip geçmediğine dair tartışmalara Diyanet İşleri Başkanlığı son noktayı koydu. Diyanet İşleri Başkanlığı, büyük marketlerde kesilen kurbanların geçersiz olduğunu belirtti.

Garantili et vaadiyle kurban satışı yapan marketlere Diyanet’ten kötü haber geldi. Din İşleri Yüksek Kurulu Başkan Vekili Doç Dr. Cenksu Üçer, bu konuda yaptığı açıklamada Kurban kesecek Müslümanları uyararak, İslam’ın bu konudaki emirlerini hatırlattı. Diyanet’e göre; “Büyükbaş hayvanlar bir kişiden yedi kişiye kadar ortak olarak kurban edilebilir. Bu ortakların hepsinin Müslüman olması ve kesilen kurbanlık hayvanın en az yedide birine sahip olması gerekir.” Diyanetin bu fetvasına göre; marketlerden alınan kurbanlıklarda diğer hissedarların kimler oldukları, Müslüman olup olmadıkları net şekilde bilinmediği için ibadetin esasları bakımından sıkıntı oluşturuyor.

Marketlerde satılan kurbanlıklarla ilgili tartışmalar hakkında Diyanet işleri başkanlığı açıklama yaptı. Açıklamada şu ifadelere yer verildi;

“Marketlerin düzenlediği kurban organizasyonlarında kimlerle ortaklık yaptığınızı bilmiyorsunuz. Marketlerin müşteri hizmetlerindeki temsilciler de sizin hangi hayvana kimlerle ortak olduğunuzu söyleyemiyorlar. Çünkü sistem bir hayvana 7 ortaklık üzerinden değil garanti edilen et üzerinden paylaşım yapılarak işliyor. Marketler bu işi “Ucuz et ve ödeme kolaylığı” sloganı ile öne çıkardığı için bu amaçla et almak isteyen birisi de sizin hayvanınıza ortak olabilir. Bu kişiler gayrimüslim de olabilirler. Çünkü kurban alım işlemi herkese açık. Ortakların hepsinin Müslüman olması ve niyetlerinin ibadet olma şartı yerine getirilmediği için marketlerden kurban kesmek ibadet yerine geçmez.”

Hisselerin 7/1’den Az Olmama Şartı

Diyanet’in açıklaması şu şekilde devam etti; “Her bir büyükbaş hayvana ortak olan kişilerin adına kesilen kurbanların hisseleri, yedide birden daha az olarak belirlenmemelidir.”

“Marketlerin kurban kolilerinde kg garantisi veriyorlar. Yani ortak olduğunuz hayvan diğerlerine göre daha ağır veya daha hafif olsa da farketmez. Sizin alacağınız et miktarı belli. Hayvanın ağır olması durumunda, garanti edilen et miktarından sonra ortada kalan et, garanti edilen ağırlığın altında olan başka hayvan sahiplerinin kolilerine dağıtılıyor. Yani siz hayvanın yedide bir hissesinden daha az et almış oluyorsunuz. Sizin adınıza kesildiği iddia edilen hayvan ortalamanın üzerinde bir et verdiği için 7’ye değil 8’e bölünüyor ve bu sebeple siz yedide bir hisseden daha az et alıyorsunuz. Bu ise ibadetinizin geçersiz olmasına neden oluyor.

Ortak olduğu hayvanın hissesi, garanti edilen ağırlığın altında olan kolilerde ise en az iki farklı hayvana ait et bulunuyor. Çünkü eksik olan ağırlık, eti fazla çıkan hayvanların parçalarından tamamlanıyor. Böylece eti başka hayvandan, ciğeri başka hayvandan, sakatatı başka hayvandan oluşan koliler meydana gelmektedir. Kolide en az 2 çeşit hayvanın eti ile karşılaşan binlerce kişinin şikayetini internetteki şikayet sitelerinden görebilirsiniz. Ayrıca paketlemelerdeki yanlışlıklardan dolayı kolisinden sadece sakatat, sadece et veya sadece ciğer çıkan birçok kişi olmuştur.”

“Artan Etler Market Reyonlarında Satılıyor”

Market sisteminde ise bu 7 kişinin tamamlanma şartı olmadığını belirten Din İşleri Yüksek Kurulu Başkan Vekili Doç Dr. Cenksu Üçer;

“Kurban kesimini, bu işi doğru yapan yerlerden yaptığınızda şöyle bir durumla karşılaşırsınız:  Her bir kurbana 7 ortak belirlenip ismi yazılır. 7 kişi tamamlanınca kurban kesilir. Market sisteminde ise bu 7 kişinin tamamlanma şartı yoktur. Çünkü zaten 7 kişiye karşılık bir kurbanlık sistemi yoktur. Diyelim ki market sisteminde en son 5 koli siparişi kaldı. 2 hisse bulunamadı. Bu 5 kişiye de kolisi hazırlanıp etleri gönderilir. Ama gerçek bir kurban kesim noktasında bu 5 kişi ya kendi aralarında kesmeye razı olur ya da kesim işinden vazgeçer. Ama marketlerde böyle bir sistem olmadığı için kalan 2 hisse satılmak üzere et reyonlarına gönderilir. Yani sizin ortaklığınız marketle olur. Bu ibadeti yerine getirmek için ortakların Müslüman olması gereklidir. Bir kurum veya kuruluş ile ortaklık yapılmaz.” Dedi.

“Paket Halinde Satılan Et, Kurban Olmaz”

Konuyla ilgili görüşlerini aldığımız Muğla İl Müftüsü İbrahim Öcüt; “Diyanet İşleri Başkalığı büyük marketlerde kesilen ya da her nerde kesiliyorsa onlara değil, başkanlık onlara paket halinde et olarak satmamasını söyledi. Kurban olamaz dedi. Marketlerde satabilir diğeri de satabilir. Kuralları var. Kiloya işi dökerek satmanın doğru olmadığı konusunda Diyanet İşleri Başkanlığı’mızın bir açıklaması oldu. Her hangi bir kurum ya da kuruluşa aykırı bir şey değil. Sadece Diyanet İşleri Başkanlığı’nın insanları din konusunda bilgilendirmesi anayasal görevidir. Kurban olmayacak şartları taşıyacak hayvanların kurban olamayacağını, olabileceğinin de nasıl olacağını açıkladı.” Dedi.