E-Atıklar    

E-Atıklar    
Şu sıralar günlük hayatta kullandığımız elektronik ve teknolojide hızlı gelişim, ekonomik büyüme ve teknolojik ilerleme sağlarken her şeyden önemli olarak da hayat standartlarımızda hızlı bir yükselişe neden oldu. Lakin...

Şu sıralar günlük hayatta kullandığımız elektronik ve teknolojide hızlı gelişim, ekonomik büyüme ve teknolojik ilerleme sağlarken her şeyden önemli olarak da hayat standartlarımızda hızlı bir yükselişe neden oldu. Lakin elektronik cihaz ve icatlara olan bağımlılığımız, yeni bir çevre tehlikesini de beraberinde getirdi. İşte bu tehlike, kullanım dışı kalmış elektronik ürün atıklardır. Elektronik atıklar veya kısaca "E-atıklar" olarak yazıp söyleyebiliriz, ekonomik kullanım ömrünü tamamlamış tüm elektrikli ve elektronik aletlere verilen genel bir tabirdir. Bu tanımlama içine cep telefonları, tabletler, televizyonlar, masaüstü ve dizüstü bilgisayarlar, ekran panelleri ve tüpleri, eski video oynatıcılar, müzik setleri, fotokopi makineleri gibi elektrik enerjisi ile çalışan tüm aletler ve pil ve aküleri girmektedir. E-atıklar tüm dünyada hızla çoğalan çöp atığı bölümünü oluşturmaktadır. Araştırmalar, e-atıkların birikme hızının, kentsel atıklarla karşılaştırıldığında yaklaşık üç katı düzeyindedir. Fakat toplam e-atıkların yüzde yetmiş beşinin hala halkın evlerinde ve depolarında olduğu tahmin edilmektedir. Türkiye de her yıl yaklaşık 700000 ton e-atık ortaya çıkmaktadır. Bu atıkların sadece 25000 tonu yani yüzde üç buçukluk kısmı geri dönüşüm tesislerinde işlem görmekte gerisi ise çöpe ve toprağa gömülerek ülkemizin toprak ve tatlı su kaynaklarını kirletmektedir. Ülkemizde ortalama bir insan yılda sekiz kilogram e-atık ortaya çıkarmaktadır. Bu rakam Avrupa da ise kişi başına 24 kg’dır. Dünyamızda her yıl ortaya çıkan e-atık toplamının yaklaşık elli milyon ton civarında olduğu tahmin edilmektedir. Çin ve ABD en çok atık üreten ülkelerin başında gelmektedir. Daha yaklaşık on yıl önce Çin nüfusunun sadece yüzde birinin bilgisayar sahibi olduğunu düşünürsek, e-atıkların ne kadar hızlı arttığı konusunda fikir sahibi olunabilir. Sadece Amerikan hükümeti haftada 10 bin tane monitörü elden çıkarmaktadır. E-atıkların yüzde ellisini cep telefonu, monitör, tablet, bilgisayar, televizyon ekranları ve kartları, optik çalarlar, diğer yüzde ellisini ise buzdolapları, çamaşır ve bulaşık makineleri, saç kurutma, kahve makineleri gibi ev aletleri oluşturmaktadır. İlerleyen zamanda her beş yılda e-atığın yüzde 30-40 oranında artması beklenmekte. Ürünlerdeki hızlı değişim ve yenilikler, ofis donanımlarındaki analog sistemlerden dijital teknolojilere geçilmesi ve monitörlerde düz ekranların kullanılması gibi değişimler de bu artışı hızlandırmaktadır. Yılda 1.6 milyar yeni cep telefonu satılmakta ve cep telefonları toplam e-atığın sadece yüzde onunu oluşturmaktadır. Türkiye’de milyonlarca ömrünü tamamlamış elektronik ürün geri dönüşüm zamanını beklemektedir. Artık sorumlu davranmanın ve gelecek nesiller için bir şeyler yapmanın zamanı çoktan gelmiş ve geçmektedir. Artık hepimiz çöplerimizi ayrıştırarak atıp geri dönüşüme çok önemsemeliyiz, lakin yediğimiz besin kaynakları ve suyumuz tek tek yok olacaklar. Dolayısı ile doğa ve hepimiz. E-atık geri dönüşümü, ömrünü tamamlamış elektronik eşyalardan değerli malzemelerin geri kazanılarak, yeni ürünlerde kullanılmasını sağlar. Böylece, enerji tasarrufu sağlanır, çevre kirliliğinin önüne geçilir, sera gazı, zararlı gaz emisyonları azalır, doğa ve doğal kaynaklar korunur. E-atık geri dönüşümü atıklarda bulunan civa, kurşun ve kadmiyum gibi zehirli maddeleri çevreye zarar vermeden geri dönüştürerek, çevrenin korunmasını sağlar. E-atık geri dönüşümü, büyüyen bir sektör olarak yeni iş imkânları ve geri dönüştürülen malzemeler için ikinci bir piyasa oluşmasını sağlar. E-atık geri dönüşümü gereksiz yere verimli topraklarımızın atıklarla dolmasını engelleyerek atık alanlarına olan ihtiyacımızı azaltır E-atıkların yakılması, birçok kanserojen zehirli gazın atmosfere yayılmasına neden olur. Bütün bu tehlikelerinden dolayı e-atıklar, merdiven altı kaçak faaliyet gösteren kuruluşlar ile değil, e-atık işleme tesislerinde bilinçli ve eğitimli personel tarafından işleme tabi tutulmalıdır. Lütfen atıklarımızı doğaya gelişi güzel bırakmayalım, bu bahar ve yaz otoyol kenarlarında mola verdiğinizde ve doğa gezilerinde dağ eteklerinde, deniz kenarlarında manzarayı gördüğünüzde bana hak vereceksiniz maalesef her yer elektronik atık, pil, pet şişe, cam şişe, alüminyum meşrubat kutuları, elyaf ıslak mendil ve naylon poşet atığı dolu. Temiz çevre ve doğal sağlıklı bir yaşam dileği ile hoşça kalın...

Bu haber toplam 1018 defa okunmuştur
HABERE YORUM KAT
UYARI: Küfür, hakaret, rencide edici cümleler veya imalar, inançlara saldırı içeren, imla kuralları ile yazılmamış,
Türkçe karakter kullanılmayan ve büyük harflerle yazılmış yorumlar onaylanmamaktadır.