İHRACAT KOTASI ÜRETİCİYİ PERİŞAN ETTİ

BERİTAN YÜCEL--Muğla’nın Ortaca ve Dalaman ilçesinde geçimini limon üretimiyle sağlayan yüzlerce aile Rusya’ya uygulanan kota ve üretim maliyetleri nedeniyle zor durumda. Birçok üretici ürüne alıcı bulamadığı için limonlarının dalında kalmasından şikayetçi.

Salgın sürecinde uygulanan politika nedeniyle Muğlalı limon üreticileri mallarına alıcı bulamadıkları için zor duruma düştü.

3 liradan ürününü satan üretici, mazot, gübre, ilaç fiyatları ve masrafların yüzde 200, yüzde 300 artmasına rağmen şimdi geçtiğimiz yılın yarı fiyatına müşteri bulamıyor. Pazarı kaybolan üretici şu anda limon fiyatı 1 lira 50 kuruştan zor alıcı buluyor.

“NARENCİYE İŞİNİ SONLANDIRMA DÜŞÜNCESİ İÇİNE GİREN İNSANLARIMIZ VAR”

Ortaca’da 32 yıldır limon üreticiliği yapan Veli Kozak, bu zamana kadar bir şekilde limonun masrafının çıkarıldığını ama son dönemlerde durumun hüsran olduğunu ifade etti. Alıcı bulamayan bir kısım üreticinin narenciye işini sonlandırma noktasına geldiğini dile getiren üretici Kozak, “Sıkıntılarımızın başlıca unsuru limonun dalında kalmış olması. Limon üretirken maliyetlerin çok yüksek noktaya ulaşmasının ardından onun dalında kalması tüm üreticileri mağdur etti. Önümüzdeki yıl hala daha gübre fiyatları ve ilaçların fiyatlarının durması gibi bir durumda gözükmüyor. Hala yüzde 20-30-50 gibi artışlar yaşanıyor. Bu yılın yanı sıra önümüzdeki yıl içinde endişeliyiz. Gördüğüm kadarıyla bahçeyi ağaç olarak söküp, narenciye işini sonlandırmak gibi düşünce içine giren insanlarımız var. 32 yıldır limon üretimi yapan biri olarak benimde kafam karışık. 32 yıldır ilk defa böyle bir şey başımıza geldi. Eskiden ara ara limonun dibe vurduğu günler oldu ama kimsenin malı dalında kalmadı. Uygun fiyatla satan oluyordu ama dalında kalma durumu olmadı. Bu yıl herkes üretim adına yapmış olduğu masrafı karşılayamazsa seneye ki ilacıydı gübresiydi bunları alıp üretime devam etme şansı olmadığı gibi ne olacağını da kimse kestiremiyor. Aralık’ta almaya başladığımız masrafı bu yıl ödeyemeyeceğiz. Seneye tekrar üretime geçmemiz için Aralık’tan itibaren 2022 yılına üreteceğimiz limonun ilacını gübresini alma şansımız kalmadı” şeklinde konuştu.

“BU YIL İÇİN HÜSRAN”

Geçmiş yıllarda bir şekilde masrafın çıkarıldığını dile getiren üretici Kozak, “Arjantin ve İspanya limonları bizim hasadımızın önüne geçmezdi. Küresel ısınmanın neden olduğu iklim değişikliğiyle de onların limon hasadı bizim hasadımıza yaklaştı. Ayrıca ülkemizin daha önceden Yunanistan üzerinden Avrupa’ya geçen limonumuz bu sene satış pozisyonunda kalmadı. Rusya, Ukrayna, Irak gibi ülkeler dışında ihracat yapacağımız ülkede kalmadı. İhracat olmadıktan sonra bizim limonumuzun para etmesi bu zamana kadar vuku olmadı. İhracat iyiyse limon para etti ama olmayınca da bu zamana kadar dalında kalmadı geçmiş yıllarda bir şekilde masraf çıkarıldı. Ama bu yıl için hüsran” dedi.

“SATAMIYORUZ”

Rusya pazarının kaybolması nedeniyle ürünün dalından kaldığını söyleyen Ortaca Ziraat Odası Başkanı Salim Çöllü, limonun maliyetinin 1,50 kuruş olduğunu 70, 80 kuruşa alanın olmadığını dile getirdi. Başkan Çöllü, “Bu sene ve geçen yıl Covid-19 başladığından bu yana hükümetin Rusya’ya uyguladığı kota nedeniyle Rus pazarımız bozuldu. Onlarda başka yerlerden tedarik etti. 2 yıldır tedarikçinin yüzde 80’ni zarar etti. Bu yılda aynı şekilde devam ediyor. Rusya pazarımızı kaybedince limonu satamıyoruz. Şuanda limonun maliyeti bin 600 TL, 1,50 kuruş ama 70, 80 kuruşa alan yok. Benim kendi limonun dahi dalında kaldı. Satamıyoruz” dedi.