MİMARLAR’DAN YARGIYA TAŞINAN DAVALARLA İLGİLİ AÇIKLAMA

TMMOB Mimarlar Odası Muğla Şubesi’nce 2020-2021 yıllarında talana karşı başlatılan hukuk mücadeleleri ile ilgili açıklama yapıldı.

TMMOB Mimarlar Odası Muğla Şubesi, Okluk Koyu Davaları, Usuluk Koyu Davaları, Fethiye Tekne Bağlama Yeri, Kız Meslek Lisesi, Akyaka Revizyon İmar Planı, Aydın- Muğla İlleri Bütünleşik Kıyı Alanları, Kıyıkışlacık Yük Taşıma ve Tahmil İskelesi Ve Hisarönü’nde Bulunan Otel Alanı davalarıyla ilgili detaylı açıklamada bulundu.

2020-2021 yılında açılan davalar şu şekilde:

“OKLUK KOYU DAVALARI”

“Cumhurbaşkanlığı Konukevi’nin de bulunduğu Gökova Özel Çevre Koruma Bölgesi, Muğla ili Marmaris ilçesi Okluk Koyu Mevkii’ne ilişkin davalarımız;

Okluk Koyu 2.  Sit Değişikliği Davası: 2020-Şubat ayında söz konusu Okluk Mevkiini de içine alan alanda tekrar sit değişikliğine gidilerek “Mutlak Korumama Alanı ve Nitelikli Koruma Alanı” olan bölgenin “ Doğal- Sit Sürdürülebilir Koruma ve Kontrol Kullanım Alanı” olarak tesciline karar verilmiş  ve statü düşüklüğüne yol açılmıştır. Buna karşı açtığımız dava devam etmekte olup bilirkişi incelemesi yapılmış ve rapor lehimize gelmiştir.  Sit değişikliğinin yapılmaması gerektiği bilirkişilerce belirtilmiştir.  Davayı kazanılmış olup, dosya İstinaf incelemesinde bulunmaktadır.

Okluk Koyu 2.  ÇDP Değişikliği İptal Davası: Sit değişikliğine dayalı olarak yapılan ÇDP değişikliği işleminin iptali için dava açılmıştır.  Bilirkişi incelemesi yapılmış ve rapor aleyhimize gelmiştir.  Yapılan ÇDP değişikliğinin uygun olduğu bilirkişilerce tespit edilmiş olmasına rağmen sit değişikliğine aykırılık sebebiyle davamızın kabulüne karar verilmiştir.  Davayı kazanılmış olup, dosya İstinaf incelemesinde bulunmaktadır.

USULUK KOYU DAVALARI

Bodrum’da bulunan ve içersinde Tabiat Parkı da bulunan Usuluk Koyu bölgesi ile ilgili değiştirilen imar planlar ı, gelişme planları ve bunlara dayalı verilen yapı ruhsatları ve diğer idari işlemlerin iptali talepli olarak 2012 ve 2013’te tarafımızca davalar açılmış olup, açtığımız bu davaları kazanılmış ve yüksek mahkeme yargısından da geçerek kesinleşmiş ve planların iptallerine karar verilmiştir.

Daha sonra 2020 senesinde Çevre Şehircilik Bakanlığı tarafından aynı alanla ilgili olarak Turizm Konaklama Tesisi Kapasite Artışı Projesi onaylanarak, bu konuda “ÇED gerekli değildir kararı” verilmiştir.  Söz konusu Muğla İli Bodrum, İlçesi Kaynar, 120 Ada 3 Parsel, 119 Ada 6 Parsel, Toplam ÇED Alanı: 187.785,63 m2 Mevkii ( Usuluk Mevkii) ile ilgili olarak Çevre Şehircilik Bakanlığı’nın 18/08/2020 Tarihli Duyurusu ile ilan edilen ÇED Yönetmeliği'nin (Resmî Gazete Tarihi: 25.11.2014 Resmî Gazete Sayısı: 29186)  17.  Maddesi gereğince Turizm Konaklama Tesisi Kapasite Artışı Projesi'ne Valilikçe verilen 'Çevresel Etki Değerlendirmesi Gerekli Değildir' Kararının ve İptali Konu Karara dayanak olan  “BYT Peyzaj Haf.  İnş.  Turizm Yat. San. Tic.  Aş Turizm Konaklama Tesisi Proje Artışı Projesinin” iptalini sağlamak üzere Mimarlar Odası Muğla Şubesi olarak iki ayrı iptal dava açılmıştır.  Projeye ilişkin davamızda Yürütmeyi Durdurma Kararı verildi, şu anda esastan inceleme yapılmaktadır.  “ÇED gerekli değildir” kararının iptali için açmış olduğumuz davayı da kazanılmış olup, yüksek yargı denetiminde kesinleşme beklenmektedir.

FETHİYE TEKNE BAĞLAMA YERİ

Fethiye Tuzla Mahallesinde bulunan Tekne Bağlama İskelesi Projesine karşı Çevre Şehircilik Bakanlığı tarafından verilen ‘ÇED gerekli değildir’ kararına karşı, Fethiye Ekolojik Yaşam Derneği tarafından açılmış davaya Mimarlar Odası olarak müdahil olunmuş olup, dava için alınan rapor lehimize gelmiştir.

KIZ MESLEK LİSESİ

Muğla’nın sembol binalarından olan ve Kültür Varlığı statüsünde bulunan ve halk arasında  ‘Kız Meslek Lisesi’ binası olarak bilinen yapıda Kültür ve Turizm Bakanlığı Muğla Kültür Varlıklarını Koruma Bölge Kurulu’nun vermiş olduğu karar doğrultusunda basit onarım adı altında yapılan esaslı onarım çalışmaları ile ilgili olarak dava açılmış olup, yür ütmeyi durdurma talebimiz kabul edilmiş ve davayı kazanılmıştır. Dosya İstinaf incelemesinde bulunmaktadır.

AKYAKA REVİZYON İMAR PLANI

Muğla İli, Ula İlçesi, Gökova Özel Çevre Koruma Bölgesi, Akyaka Mahallesi ve Kıyı Alanlarına İlişkin 1/5000 Ölçekli Koruma Amaçlı Revizyon Nazım ve 1/1000 Ölçekli Koruma Amaçlı Revizyon Uygulama İmar Planı iptali için dava açılmış olup, 06.08. 2021 tarihinde keşfe gidilmiştir. Rapor lehimize gelmiş olup yürütmeyi durdurma kararı verilmiştir.

AYDIN- MUĞLA İLLERİ BÜTÜNLEŞİK KIYI ALANLARI

Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından hazırlatılmış ve 18.09.2020 tarihinde onaylanan Aydın-Muğla İlleri 1/50.000 ölçekli Bü tünleşik Kıyı Alanları İmar Planı İdari İşlemlerinin İptali davasını açılmış olup,  dava, Danıştay 6.  Dairesi’nde devam etmektedir.

KIYIKIŞLACIK YÜK TAŞIMA VE TAHMİL İSKELESİ

Kültür ve Turizm Bakanlığı Muğla Kültür Varlıkları Koruma Bölge Kurulu tarafından 20.11.2020 tarihli Kurul Toplantısında 10165 sayılı karar ile görüşülen Muğla İli, Milas İlçesi, Kıyıkışlacık Mah. 394 Ada 649 Parsel ve önündeki hazine arazisi üzerinde yapılması planlanan Yük Tahmil Ve Tahlil İskelesine ilişkin alınmış olan 23.09.2020 tarih ve 9863 sayılı Kurul kararının iptali için dava açılmış olup, dava devam etmektedir.

HİSARÖNÜNDE BULUNAN OTEL ALANI

Muğla İli, Marmaris İlçesi, Datça-Bozburun Özel Çevre Koruma Bölgesi, 1. ve 2. Derece Doğal Sit Alanı sınırları içerisinde Hisarönü Mahallesi, Ergöz Mevkii, 170 no.lu Parselde Turizm Alanı (Otel Alanı-D MARİS BAY otel) ve Rekreatif Alan Amaçlı 1/5000 ölçekli Koruma Amaçlı Nazım ve 1/1000 ölçekli Koruma Amaçlı Uygulama İmar Planlarının iptali için dava açılmış olup, dava devam etmektedir.  Davalı yanında D-Maris BAY Otel müdahil olduğu davada keşif sonucu rapor lehimize gelmiş olup yargılama devam etmektedir.

MUĞLA İKK ADINA YÜRÜTÜLEN DAVALAR;

• TUZLA – AĞAOĞLU DOSYASI

Mimarlar Odası Muğla Şubesi olarak dönem sekreterliğini yürütmekte olduğumuz süreçte TMMOB adına;  Çevre ve Şehircilik Bakanlığı web sayfasında 02.06.2021 tarihinde ÇED Duyuruları bölümünde ilan edilmiş olan Muğla İli, Milas İlçesi, Dörttepe Köyü Mevkiinde Akdeniz İnşaat Eğ itim Hizmetleri A. Ş. tarafından yapılması planlanan Turizm Kenti projesi ile ilgili olarak Bakanlıkça verilmiş “Çevresel Etki  Değerlendirmesi Olumlu” Kararı’nın İptali ve Yürütmesi’nin durdurulması talepli dava açılmıştır.

Mahkeme önce, alanda keşif yapılmasına karar vermiş olup, ücreti tarafımızca yatırılmıştır.  Daha sonra ise Muğla 3.  İdare Mahkemesi'nce  aynı konuda ve aynı alanla ilgili olarak davacısı farklı Muğla 2.  İdare Mahkemesi'nin 2021/782 sayılı dosyasında mahallinde keşif yapılmış olduğu ve bu keşfin sonucunda alınacak raporunun bizim davacısı olduğumuz dosyaya sunulmasının ve sunulacak raporun taraflara tebliğinden ve itirazlarının alınmasının beklenmesine’ ilişkin ara karar verilmiş tir. Bu sebeple, diğer dosyadan ( MUÇEP ‘in açmış olduğu dava) alınacak rapor  sonucunun tarafımız açısından olumlu/olumsuz gelmesine göre dava şekillenecektir.

• DATÇA – KARGI KOYU

Muğla İli, Datça İlçesi, Datça Mahallesi, 213 Ada 1 Parsele İlişkin Hazine ve Maliye Bakanlığı Özelleştirme İdaresi Baş kanlığınca Hazırlanan ve Cumhurbaşkanlığı Makamı Tarafından 05/04/2021 tarihli ve 3778 sayılı Cumhurbaşkanlığı Kararı ile 3194 Say ılı İmar Kanununun Ek-3. Maddesi ile 4046 Sayılı Özelleştirme Uygulamaları Hakkında Kanunun Geçici 29. Maddesi Çerçevesinde Onaylanan 06/04/2021 Tarihli Ve 31446 Sayılı Resmi Gazetede Yayımlanarak Yürürlüğe Giren; 1/100.000 Ve 1/25000 Ölçekli Çevre Düzeni Planı Değişikliği, 1/5000 Ve 1/1000 Ölçekli İlave Koruma Amaçlı Nazım ve Uygulama İmar Planı Değişikliği İmar Planlarının İptali ve Yürütmesinin Durdurulması talepli dava açılmış olup, keşif kararı verilmiştir. Dava devam etmektedir.

TAKİP EDİLEN KONULAR;

AKYAKA PLANLARI

08.10.2021 tarihinde askıya çıkan; Muğla İli, Ula İlçesi, Gökova Özel Çevre Koruma Bölgesi, Akyaka Mahallesi ve Kıyı Alanlarına ilişkin 1/5000 ölçekli Koruma Amaçlı Revizyon Nazım ve 1/1000 Ölçekli Koruma Amaçlı Revizyon Uygulama İmar Planına ilişkin tespit, değerlendirme ve itirazımız ilgili kuruma iletilmiş, süreç devam etmektedir.

BAYIR ÇİMENTO FABRİKASI

Muğla İli, Menteşe İlçesi, Bayır Mahallesinde bulunan tarım niteliğindeki arazide yapılması öngörülen sanayi işletmesinin ‘Entegre Çimento Fabrikası ve Hammadde Ocakları’ olarak faaliyet göstermesi düşünülmektedir.

Bahsi geçen tesisi yapmak için 2006 yılında söz konusu firma ÇED Raporu hazırlatmıştır. Yakın çevre halkı ve köy tüzel kişiliği bu ÇED raporu sürçlerine aktif olarak müdahil olmuş ve birçok sivil inisiyatif ile birlikte konuyu yargıya taşımıştır.  Muğla 2. İdare Mahkemesi konuyla ilgili olarak ÇED süreçlerinin ve raporunun yürütmesini durdurma kararı vermiştir. Sırası ile Aydın Bölge İdare mahkemesi ve Danıştay 6. Daire Başkanlığı Muğla 1. İdare Mahkemesi kararlarını haklı bularak alınan kararı onamıştır.

2011 yılında ÇED raporunun, yargı kararlarına rağmen yasal mevzuatlardaki boşluklardan faydalanarak yenilendiği anlaşılmaktadır. Gelişen süreçte Danıştay 14.Daire Başkanlığı 18.02.2013 tarihli kararında yürütmeyi durdurma kararını bozmuş ve konu tekrar Muğla 1. İdare Mahkemesine gelmiştir. Yeni bilirkişiler belirlenerek ÇED Raporu değerlendirilmiş ve bilirkişilerin 2015 yılında hazırlamış oldukları rapor mahkemeye sunulmuştur. Bu süreçten sonraki yargı kararlarına ulaşılamamıştır.

Menteşe Belediyesi’ne yapı ruhsatı alınması için hazırlanan mimari projenin Mimarlar Odası’na müellifince sunulmasından sonra konu ile ilgili yasal süreçlerin tamamlandığı anlaşılmış ve eldeki bilgilere göre araştırmalar yapılarak MD-ÇED (Mesleki Denetimde Çevresel Etki Değerlendirme) raporumuz hazırlanıp kamuoyu ile paylaşılmıştır.

Genel anlamda ÇED süreçlerinin yanlış yürütüldüğü, ÇED raporu içerisinde yer alan bilgilerin, meteorolojik verilerin ve analizlerin doğru verileri yansıtmadığı, raporun objektif ve sağlıklı teknik sonuçlar içermediği gerekçesiyle konu ile ilgili raporumuz ilgili tüm kurumlarla da paylaşılmıştır. Yargı kararlarında ve son bilirkişi raporlarında çelişkiler gözlemlediğimiz bu süreç devam ederken yapılması düşünülen tesisin çevresel olumsuz etkileri yeterli ve doğru şekilde ele alınmamıştır. Bölgedeki doğal yaşam ve buna ek olarak bölgedeki sosyal yaşam bahsi geçen bu tesisten dolayı olumsuz olarak etkilenecektir.

Gelinen noktada söz konusu tesise Menteşe Belediyesi tarafından ruhsat kesildiği anlaşılmaktadır. Oysa yapılması düşünülen projenin yaratacağı tahribatın anlık ve uzun yıllara sirayet edeceği olumsuzlukların; ulusal çıkarlar, yaratacağı ifade edilen katma değer ve ticari kazançların yanında yok sayılması kabul edilemez. Gelecek nesillerimizin çimentoya değil, sağlıklı ve huzurlu yaşam alanlarına ihtiyacı vardır.”