Nedir bu invertör?     

Sanırım beyaz eşya sektöründe kullanılmaya başlaması ile daha sık duymaya başladığınız bir yabancı kelime, örneğin; invertörlü buzdolabı, invertörlü klima, invertörlü çamaşır makinesi vb. gibi aslında bu tip cihazların içinde endüktif yani bobin sargılı bir motor ya da bir rezistans mutlaka bulunur. Günümüzde elektrik üretimi maliyetli olduğu için doğal olarak elektrik ile çalışan bu cihazların kaybettiği elektrik enerjisi karşılığında ne kadar verimli olduğu önemlidir. İnverter kelimesi, İngilizce bir kelime olup "çevirici" anlamındadır. Türkçe olarak tam anlamı bu olsa da pratik olarak halk arasında invertör olarak yazılıp okunmaktadır. Enerji tasarrufunu sağlamak amacıyla birçok farklı cihazda kullanılmaktadır. Bu anlamda enerji tasarrufunu sağlamak amacıyla devrelerdeki frekans ayarını düzenleyen cihazlara da invertör ismi verilmektedir. Alternatif akımı doğru akıma, doğru akımı da alternatif akıma çeviren ve 3 fazlı çalışma sistemine sahip olan, gerilim ve frekansları düzgün bir şekilde ayarlayan tüm cihazlar invertörlerdir. Daha basit bir şekilde anlatılacak olursak; invertörler 12V, 24V ve 48V doğru akıma sahip akü voltajını 230V alternatif akım 50 Hz voltajına çevirirler. Sadece beyaz eşyalarda bulunmazlar, invertör DC geriliminden AC gerilimi elde etmek içinde kullanılan bir cihazdır. Örnek verecek olursak; kesintisiz UPS kaynaklarında hem invertör hem de konvertör kullanılır. İlk olarak AC gerilim önce konvertöre gelir ve DC’ ye çevrilir, daha sonra oluşan DC sinyali invertör içerisinde AC’ye çevrilir. Bu sayede 220 volt elektriğin olmadığı bir yerde 12 ve 24 voltluk aküden 220 volt enerji elde edilebilir. Bilmeniz gereken bir diğer kısım ise tek başına invertörlerin elektrik üretmediğidir. İnvertörlerin en önemli özelliği tasarımına göre 0,5 ile 2000 Hz arasında hız ayarı yapabilmesidir. İşte bu özelliği en çokta motorlarda ve endüktif yüklerde işe yarar, çünkü frekans değişimi ile motorun hızını ayarlayabilirsiniz. Miline ağır bir döndürmesi gereken yük ya da ağırlık bağlı motora birden enerji verdiğiniz zaman hemen dönemez ve dönme hareketine başlayana kadar çok akım çekerler, bazen hiç dönemedikleri bile olur, bunu başarsın diye ek yardımcı sargılara ihtiyaç duyarlar. Ama invertör frekansını yavaş yavaş yükselterek motora enerji verirseniz yavaşça ve maksimum güç ile döndürebilir ve çok elektrik harcamazsınız. Beyaz eşyalardan klimayı örmek olarak incelersek; Klima ortam ısısını istenilen seviyeye getirip, ısıyı istenilen derecede tutmamıza yarayan elektrikli araçlardır. Normal klimalar incelendiğinde en fazla akımı çektikleri zamanın ilk çalışma anlarında olduğu görülmektedir. Yani klimalar her devreye girdiklerinde çalışma sürelerindeki en yüksek akımı çekerler. Buna kalkınma akımı "demeraj akımı" denir. Klimamız çalışmaya başlar yüksek bir akım çeker sonrasında bu akım normale döner. Klima istenilen ısıya gelince durur ve sonrasında ısı değiştiğinde tekrar çalışır ve yine ilk çalışma anında yüksek bir akım çeker. İşte klimaların her çalışmaya başladığında çektikleri bu akım elektrik faturamızın yüksek gelmesine neden olur. İnvertör klimalar normal klimaların bu dezavantajını gidermek amacıyla üretilmiştir. İnvertör klimalarda bulunan AC veya fırçasız DC motor ani yüksek akım çekmemek için hiçbir zaman durmaz, sürekli çalışma halindedir. İnvertör klima ilk çalışmaya başladığında tam performans çalışmaya başlar ve ortam ısısı istenilen değere yaklaştıkça gücünü düşürerek çalışmasına devam eder. Ortamdaki ısı istenilen seviyeye geldiğinde ise invertör klima en düşük çalışma gücüne kadar düşerek; minimum güçte çalışmasını sürdürür. Şuan satılmakta olan İnvertör klimaların minimum çalışma güçleri genelde 3000 BTU dur. Yani klimamız ortam ısısına göre 3000 BTU da çalışmasını sürdürür. Bu değer hem çok düşük bir akım çekmesine, hem de; çalışmasını sürekli durdurup tekrar çalışmaya başlamamasından dolayı ani yüksek akım çekmemesini sağlamaktadır. Bu sebeple invertör klimalar normal klimaya göre "çalışma şartlarına bağlı olarak yaklaşık olarak" yüzde 30 ile yüzde 50 arası daha az enerji tüketirler. İnvertör teknolojisi beyaz eşyalarda kullanım ihtiyacına göre motor veya kompresör devrini otomatik olarak düzenlemektedir. Enerji artışını sadece gerekli olduğu hallerde sağlayarak gereksiz sarfiyatın önüne geçer, ihtiyaçlara göre değişken çalışma kapasitesine sahip olduğu için demeraj akımı ve aşırı güç tüketimi olmamaktadır, minimum ve maksimum aralıklarda çalışırlar. İnvertörün en temel tercih sebebi bu özelliktir. Hoşça kalın….