Root Nedir?

Root kelimesi bilgisayar dilinde “kök dizin” anlamına gelir. “Root” sözcüğü aslında Android’ in de temel alındığı Linux dünyasından gelmektedir ve Linux işletim sistemlerindeki en yetkili kullanıcıyı ifade etmektedir. Kök dizin ve yönetici olarak tanımlayabildiğimiz tam yetki türüdür. Çoğumuz Windows işletim sistemi kullanırız. Windows'ta hepimiz biliyoruz ki temel üç hesap türü var. Bir tanesi Administrator. Administrator, bilgisayardaki tüm özel ayarları görür ve dosyalara tam erişim sağlar. İstediği kullanıcının istediği dosyayı görmesini ve görmemesini sağlar. Diğeri de bu haklara sahip olmayan sıradan kısıtlı kullanıcı, sonuncusu ise "Guest" yani ziyaretçi hesabı olarak en kısıtlı olan türdür. Administrator yani yönetici hesabı izinleri ve Root hesabı izinleri temelde aynı seviyededir. İşletim sisteminin kurulu olduğu sabit disk içeriğinin tamamını silme ve değiştirme yetkisine ve diğer kritik tüm işlem yetkilerine sahiptirler. Android, açık kaynak kodlu olmasının verdiği rahatlıkla, kullanıcıların ve geliştiricilerin özgürce istedikleri gibi değiştirmesine, incelemesine olanak veren, hatta bunu destekleyen bir işletim sistemi. Fakat telefonunuzu tabletinizi elinize alır almaz, işletim sisteminin tüm detaylarına, gizli kalmış köşelerine erişim hakkınızın olduğu anlamına gelmiyor. Çünkü neredeyse hiçbir telefon üreticisi Android tabanlı telefonlarında kullanıcılara “root” hakları sunmuyor. Satın aldığınız Android telefonlar, marka model fark etmeksizin genellikle root’ suz olarak çalışacak şekilde ayarlanmıştır. Yani, yeni aldığınız bir telefonda sistem dosyalarına ulaşamaz ve köklü değişiklikler yapamazsınız. Bunun sebebi ise, telefon üreticilerinin aldığı bir çeşit güvenlik önlemidir. Çünkü yazılım ve kodlama konusunda deneyimsiz telefon kullanıcısının telefonun kök dizinine ulaşarak sistem dosyalarını silmesi veya bozması önlenmiş olur. Çünkü sistem dosyaları değiştirildiğinde telefon bir daha çalışmayabilir. Tüm Android yönetimini ele almak için root izni alıp süper kullanıcı olmak istersek, Android tablet ya da telefona "root atma" tabir edilen işlemi yapmamız gerekir. Root yapmak oldukça karışık ve zor bir konudur. Özellikle root işlemi her marka ve model telefona göre farklı yapılır. Root yapmak için ilk olarak telefonun güvenlik kilidi açılır. Daha sonrasında sistem dosyaları çeşitli bilgisayar programları aracılığı ile telefon bilgisayara bağlı şekilde değiştirilir. Eğer profesyonel bir kullanıcı iseniz; Android root işlemi sonrası, süper kullanıcı aygıtın sistem dosyalarına erişebildiğinden, işletim sisteminin tüm yönleri, kodlama uzmanlığının seviyesi olan tek gerçek sınırlamayla özelleştirilebilir. Pil simgesinin renginden, cihaz ön yüklenirken görünen çizme animasyonuna kadar her şeyin görsel olarak değiştirilmesine izin veren temalar için destek ve daha fazlasını sağlar. Telefonun işlemcisinde enerji tasarrufu veya performans için ince hız ayarına izin verir. Uygulamaların yedeklenmesi, geri yüklenmesi veya toplu düzenlemesi veya birçok telefonda önceden kurulmuş olan Bloatware 'in yani zorunlu uygulamaların kaldırılması da dâhil olmak üzere tam uygulama kontrolü verir. Root işlemi ile Android cihazı şekillendiren farklı ROM' lar kullanılabilir. Android telefon ya da tablete otomatik olarak yüklenmiş programlar silinebilir, gereksiz uygulamalar cihazdan kaldırılabilir. Uygulamalar harici SD karta taşınabilir. Cihazın tüm yetkilerine sahip olmakla beraber, üretici firmanın getirdiği kısıtlamalar kaldırılabilir, uygulama içindeki gereksiz reklamlar engellenebilir. Telefonun her türlü imkânı ve uygulaması çok daha rahat kullanılabilir. Ekran ayarları, titreşim ayarları, ses ayarları, işlemci hızı, gizli dosyalar, kamera flaş ayarı, ses kontrol ayarı, gibi birçok program kişiselleştirilebilir ve performans artışı sağlanabilir. Peki, Root yaptığımızda bunun bize sakıncaları neler olabilir? Telefonun veya tabletin yazılımına müdahale yapıldığı için birçok üretici bu işlem sonuncunda cihazı garanti dışı bırakabilir. Ancak root edilmiş bir telefonu servise göndermeden önce unroot denilen yöntemle eski haline getirmek birçok telefonda mümkün. Root işlemi genelde basit ve sorunsuz bir işlem olsa da, deneyimsiz ve dikkatsizseniz telefona kalıcı zarar verebilirsiniz. Root yapılmış bir telefona yazılımlar üreticiler tarafından otomatik gönderilmeyebilir. Bu durumda internetten yeni yazılımı indirip kendiniz kurmanız gerekir. Aslında bu durumu henüz ülkemize gelmemiş güncellemeleri herkesten önce yükleme şansı elde ederek avantaja çevirebilirsiniz. Rastgele uygulama yükleyen biriyseniz bilmeden virüslü veya ajan tipi uygulamalar yüklediyseniz bunlar telefona normalden daha fazla zarar verebilirler. Hoşça kalın…