Soba zehirlenmelerine dikkat

Baca gazı kaynaklı karbonmonoksit zehirlenmelerine dikkat çeken uzmanlar, ‘sessiz katil’ olarak nitelendirilen karbonmonoksitin yarattığı tehlikelere karşı uyarılarda bulundu.

Özellikle kış aylarında artan soba ve şofben kullanımı, güneybatıdan esen lodos ve tedbirsizlikle birleşince ölümlere sebep oluyor. Her kış yaşanılan ölümcül tehlikeye dikkat çeken uzmanlar; sessiz katil olarak isimlendirilen karbonmonoksit zehirlenmeleri konusunda açıklamalarda bulundu. Ülkemizde her yıl onlarca kişinin karbonmonoksit gazı ile zehirlendiğine vurgu yapan uzmanlar; “Karbonmonoksit renksiz, tatsız, kokusuz, yanıcı zehirli bir gazdır. Bu yüzden de fark edilmesi zor olup 'sessiz katil' olarak da adlandırılabilir. Bu nedenle, zehirlenmeleri de çok ağır ve öldürücü olur. Havagazı, kömür vb. ısıtma amacıyla kullanılan her tür soba ve ocakta yanma sırasında oluşur. Karbonmonoksit zehirlenmeleri sıklıkla; kapalı ortamlarda açık ocaklar, bacası çekmeyen soba, şofben, bacasız gaz sobalarında yakıtın iyi yanmaması nedeni ile meydana gelir. Kapalı bir ortamda 15-20 dakika çalıştırılan bir aracın egzozundan çıkan karbonmonoksit de öldürücü düzeylere ulaşabilir. Karbonmonoksit, vücutta her yere kolayca geçebilir, kanda bulunan ve oksijen taşıyan hemoglobinlere kolayca bağlanarak, oksijen alımını engeller, zehirlenme ve ölüme neden olur. Bu nedenle bu gazla zehirlenme çok kolaydır.” dediler.

“KARBONMONOKSİT ZEHİRLENMESİNİ GRİPLE KARIŞTIRMAYIN!”

Vücuda solunum yoluyla alınan karbonmonoksitin hücrelerde oksijen açığı oluşturarak, kalp ve beyin gibi hayati organlarda ciddi hasarlara yol açtığını anlatan uzmanlar, zehirlenme belirtilerinin grip belirtileri ile karıştırılabileceğinin altını çizerek şunları aktardılar; “Oksijen yetersizliği nedeniyle deride kırmızılaşma, kısa soluk alma, göğüste sıkışma, halsizlik, baş ağrısı, baş dönmesi, mide bulantısı ve kusma, rehavet çökmesi, göğüs ağrısı, kaslarda halsizlik ve genel halsizlik, bilinç kaybı oluşur. Ancak karbonmonoksit zehirlenmesi ile grip belirtileri arasında bazı farklılıklar bulunmaktadır. Hayatımızı korumak için bu farklılığı bilmeniz çok önemlidir. Gripten farklı olarak korbonmonoksit zehirlenmesinde ateş görülmemektedir. Genel bir halsizlik hissetmenize rağmen, bu halsizlik, gripteki gibi kaslarda ağrılı şekilde olmamaktadır. Karbonbomonoksit zehirlenmesinin belirtileri bazen görülür bazen kaybolur, bazı zamanlarda ve yerlerde diğer zamanlara nazaran daha şiddetli olabilir. Grip belirtileri ise hastalık geçene kadar devam eder. Karbonmonoksit zehirlenmesinin belirtilerine karşı uyanık olmak önemlidir. Özellikle karbon içeren yakıt veya ekipmanları kullanan kişilerin çok uyanık olması gerekmektedir. Eğer ailenin bütün üyelerinde benzer belirtiler görülürse, bu durum hayatidir ve acilen yardım istemek gereklidir.”

“KÜÇÜK ÖNLEMLER HAYAT KURTARIR”

Korbonmonoksit zehirlenmesinden korunmak için, evin içinde ve civarında alınması gereken birçok önlem bulunduğunu aktaran uzmanlar, küçük önlemlerin hayat kurtardığını ifade ederek şunları kaydettiler; “Kullandığınız soba, ocak, gazlı ısıtıcılar, fırın, şömine gibi bütün yanmalı aletleri sertifikalı ve eğitimli profesyonellere düzenli olarak kontrol ettirin. Düzenli olarak baca deliğini kontrol edin ve havalandırmanın yeterli olduğundan ve yanan gazın rahat bir şekilde dışarı verildiğinden emin olun. Dumanını dışarı veren araç gereç seçin. Bu aletleri daima kullanım kılavuzlarına göre kullanın. Yanma esnasında gerekli olduğu durumlarda kapı ve pencereleri açarak havalandırın. Kontrol edilmemiş ve havalandırması olmayan ısıtıcıların bulunduğu odalarda uyumayın. Dumanın hızlıca birikeceği kapalı yerlerde herhangi bir yakıtla yanan araç gereç kullanmayın. Oturduğunuz ve uyuduğunuz yere yüksek standartlarda Karbonmonoksit (CO) detektörü monte ettirin. Bu detektör yüksekte veya tavanda olmalı, çünkü CO hızla yükselir. Karbonmonoksit zehirlemesinin belirtileri ve yapılması gerekenler hakkında bilgi sahibi olun. Arabanızı motoru çalışırken garajda bırakmayın.”