Anayasa Mahkemesi SANSÜR’e Hayır Dedi

Anayasa Mahkemesi, İnternet Ortamında Yapılan Yayınların Düzenlenmesi ve Bu Yayınlar Yoluyla İşlenen Suçlarla Mücadele Edilmesi Hakkında Kanun'da da değişiklik yapan 6518 sayılı Kanun'da kısmi iptal gerçekleştirdi. Bu iptal neler getirecek peki?

***

AYM, 5651 sayılı “İnternet Ortamında Yapılan Yayınların Düzenlenmesi ve Bu Yayınlar Yoluyla İşlenen Suçlarla Mücadele Edilmesi Hakkında Kanun'un” 4. maddesine eklenen “İçerik sağlayıcı, Başkanlığın bu Kanun ve diğer kanunlarla verilen görevlerinin ifası kapsamında, talep ettiği bilgileri talep edilen şekilde Başkanlığa teslim eder ve Başkanlıkça bildirilen tedbirleri alır” şeklindeki hükmün iptaline karar verdi.  Mahkeme ayrıca “Erişim sağlayıcının yükümlülükleri” başlıklı 6. maddeye eklenen “Erişimi engelleme kararı verilen yayınlarla ilgili olarak alternatif erişim yollarını engelleyici tedbirleri almakla” ve “Başkanlığın talep ettiği bilgileri talep edilen şekilde Başkanlığa teslim etmekle ve Başkanlıkça bildirilen tedbirleri almakla, yükümlüdür”şeklindeki hükümleri de iptal etti.

***

Artık yayınlanan bir haberin kaldırılması yada erişiminin engellenmesi istendiği kadar kolay olmayacak.  AYM Genel Kurulu, Medya Gündem Dijital Gündem Yayıncılık Ticaret A.Ş'nin bireysel başvurusunu kabul ederek, internet sitesinde yer alan bir haberin yayından kaldırılmasıyla, Anayasa'nın 26. ve 28. maddelerinde koruma altına alınan ifade ve basın özgürlüklerinin ihlal edildiğine karar verdi.

***

Mahkemenin söz konusu haberde basın ve ifade özgürlüğü ihlaline ilişkin değerlendirmesi şu şekilde: İnternet haberciliğinin, basının temel işlevi olan “gözetleyici” görevini yerine getirdiği sürece basın özgürlüğü kapsamında kabul edilebileceği değerlendirmesini yapan Anayasa Mahkemesi, başvuruya konu haberin bu işlevi yerine getirdiğini, bu nedenle başvurucunun yayımladığı habere erişimin engellenmesinin ifade özgürlüğüne yönelik bir müdahale oluşturduğunu vurgulamış, söz konusu yazıda Şirket hisselerinin fiyatlarındaki azalmaların şüpheli bulunduğunun ifade edilmesinin keyfi kişisel saldırı oluşturacak kaba hakaret olarak değerlendirilemeyeceğini belirtmiştir. İlk Derece Mahkemesi kararında, erişimin engellenmesi talebinde bulunan Şirket ve Yönetim Kurulu Başkanı’ndan hangisinin kişilik haklarına müdahalede bulunulduğu ve hangi iddia veya yorum nedeniyle içeriğin yayından çıkarılması kararının verildiği hususlarına açıklık getirilmediğini değerlendiren Anayasa Mahkemesi, müdahaleyi haklı kılacak “konuyla ilgili ve yeterli gerekçe” bulunmadığı sonucuna varmıştır. Öte yandan herhangi bir gerekçeye dayanmaksızın kamuoyunu yakından ilgilendiren görüşlerin yayılması olanağının ortadan kaldırılmasının “sansür” anlamına geldiğini belirten Anayasa Mahkemesi, başvuruya konu yazının toplumu yakından ilgilendiren ve kamu yararı bulunan ticari ifadeler içerdiğini vurgulamış ve yapılan müdahalenin demokratik toplum düzeninde gerekli bir müdahale olmadığı kanaatine varmıştır. Sonuç olarak Anayasa’nın 26. maddesinin birinci fıkrasında güvence altına alınan ifade özgürlüğü ile Anayasa’nın 28. maddesinin birinci fıkrasında güvence altına alınan basın özgürlüğünün ihlal edildiğine karar verilmiştir.”

***

Anayasa Mahkemesinin aldığı bu karardan sonra internet ortamında yapılan haberlerde kişilik hakları ve ticari hakları engellediğine kesin veriler olmadan kimse haberlerin yayından kaldırılmasını veya erişime engellenmesini isteyemeyecek. Başka bir değişle Anayasanın 28. Maddesi anayasa mahkemesinin kararı ile nihayet uygulanmaya başlıyor. “ANAYASA  28. Madde- Basın hürdür, sansür edilemez. Basımevi kurmak izin alma ve mali teminat yatırma şartına bağlanamaz. Devlet, basın ve haber alma hürriyetlerini sağlayacak tedbirleri alır.”