Yeni Torba Yasada Emekliye Kötü Haber: Maaşınızın Bir Kısmı Kesilebilir

Teklifin en kritik maddesi, Sosyal Güvenlik Kurumu’na (SGK) prim ve işveren borcu bulunan emeklilerin maaşlarından, borç tahsilatı amacıyla yüzde 25’e kadar kesinti yapılmasına yasal zemin hazırlıyor. Bu adım, borç tahsilatını hızlandırmayı amaçlarken, aynı yasa teklifindeki GSS borç affı ve erteleme düzenlemeleri ise yaklaşık 10 milyon vatandaşa mali rahatlama sağlıyor. Uzmanlar, bu düzenlemenin emeklilerin finansal dengesini yeniden kuracağını belirtiyor.

SGK’dan Borçlu Emeklilere Kritik Uyarı: Kesinti Dönemi Başlıyor

Uzun süredir kulislerde konuşulan ancak yasal zemini netleşmeyen emekli maaşlarından kesinti uygulaması, TBMM’ye sunulan torba yasa teklifiyle resmileşme aşamasına girdi. Teklif, SGK’nın borçlu emeklilerden alacaklarını daha etkin tahsil edebilmesini sağlamak amacıyla, maaşlar üzerinden en fazla yüzde 25 oranında kesinti yapılabilmesine olanak tanıyor.

SGK uzmanı İsmail Sevinç, mevcut uygulamada da kesintilerin yapıldığını ancak yeni düzenlemenin bu kesintilere hukuki ve kalıcı bir çerçeve çizeceğini ifade etti. Sevinç’e göre bu yasal düzenleme, SGK’nın mali disiplinini sağlamlaştırma hedefinin bir parçası.

Kesintinin Kapsamı: Kimler Etkilenecek?

Yeni düzenleme, sadece belirli borç türlerini kapsayacak şekilde tasarlandı:

Emeklinin Kendi GSS Prim Borçları: Emekli olduktan sonra dahi GSS primi ödeme yükümlülüğü bulunan ancak bu yükümlülüğü yerine getirmeyenlerin biriken borçları.

Emekli İşverenlerin Prim Borçları: Emekli olduktan sonra işveren olarak faaliyet gösteren ve çalıştırdığı personele ait SGK prim borçlarını ödemeyenlerin alacakları.

Bu kesinti uygulaması özellikle ortalama maaş düzeyinde olan (güncel tahminlere göre 16 bin 881 TL civarında) emeklilerin net gelirlerinde ciddi bir düşüşe neden olabilir. Örneğin, ortalama maaş alan bir emekliden %25 kesinti yapılması, maaşının dörtte birinin borç tahsilatına ayrılması anlamına geliyor.

Maaşlara Bloke Yetkisi Genişliyor: Yargıtay Kararı Tetiklemişti

Maaş kesintisi düzenlemesi, Yargıtay’ın 2025 yılındaki bir içtihat birleştirme kararının ardından gündeme geldi. Yüksek Mahkeme, o dönemde bankalara, tüketici kredisi alacakları nedeniyle emekli maaşlarına doğrudan bloke koyma yetkisi vermişti.

Şimdi sunulan torba yasa teklifi, SGK borçları için de benzer bir kamu müdahalesinin yolunu açıyor. Bu durum, emekli maaşlarının “dokunulmazlığı” ilkesini zayıflatan ve bankaların yanı sıra kamu kurumlarının da (SGK) maaşlara müdahale edebilme yetkisini genişleten kritik bir adım olarak görülüyor.

Mali çevreler, kredi borcu, icra takibi ve SGK prim borcu bulunan emekliler üzerinde yeni bir finansal baskı oluşabileceği konusunda uyarıyor. Ancak SGK kaynakları, uygulamanın şeffaf ve yalnızca yasal sınırlar içinde (%25) kalacağını, asıl amacın borçlarını düzenli ödemeyenlere karşı tahsilatı kolaylaştırmak olduğunu belirtiyor.

Milyonlara Nefes Aldıran Madde: GSS Borç Affı

Torba yasa teklifinin diğer yüzü ise, geniş bir kesime mali rahatlama getiren Genel Sağlık Sigortası (GSS) borç affı ve erteleme düzenlemeleridir.

Teklif kapsamında;

10 Milyon Vatandaşın Borcu: Yaklaşık 10 milyon kişiye ait, toplamda 100 milyar TL’yi aşan GSS prim borcunun ödeme tarihlerinin ertelenmesi öngörülüyor.

3.1 Milyar TL’lik Tamamen Silinme: Özellikle 2015 yılına ait olan ve yaklaşık 1.5 milyon kişiye ait toplam 3.1 milyar TL tutarındaki GSS prim borcunun, zaman aşımı hükümleri devreye sokularak tamamen silinmesi planlanıyor.

Bu af düzenlemesi GSS borç yükü altında ezilen ve sağlık hizmetlerine erişimde sorun yaşayan milyonlarca vatandaşa önemli bir nefes alma imkanı sunacak. Uzmanlar, bu affın sosyal devlet ilkesi açısından olumlu olduğunu, ancak SGK’nın gelir-gider dengesi üzerindeki yükün, diğer yandan emekli maaşlarından yapılacak kesintilerle dengelenmeye çalışıldığını ifade ediyor.

Yeni Dönemin İkilemi: Sağlık Güvencesi mi, Gelir Azalması mı?

Torba yasa teklifinde yer alan bu iki zıt yönlü madde, emekliler açısından yeni bir finansal denge döneminin başlangıcını işaret ediyor.

GSS borçlarının affı ve ertelenmesi, borçlu vatandaşların sağlık güvencesi sorununu ortadan kaldırıyor ve yüz milyarlarca liralık bir yükü hafifletiyor. Öte yandan, SGK’ya olan prim ve işveren borçları nedeniyle maaşlarından kesinti yapılacak olan emekliler, temel geçim kaynaklarında belirgin bir azalmayla karşı karşıya kalacak.