TMMOB İnşaat Mühendisleri Odası Muğla Şubesi, 6 Şubat 2023 tarihinde Kahramanmaraş merkezli meydana gelen depremlerin 2. yıl dönümünde, Türkiye’nin bir sonraki büyük afetine karşı hazırlıksız olduğunu vurguladı. Şube, deprem sonrası yapılan çalışmaların yavaş ilerlediğini ve sorumluların bir an önce harekete geçmesi gerektiğini belirtti. Deprem riskiyle yüzleşen ülkenin, sağlam yapılaşma ve etkin denetim gibi önlemlerle bu tür felaketlere karşı daha güçlü bir hazırlık yapması gerektiği ifade edildi.
6 Şubat 2023 tarihinde Kahramanmaraş merkezli meydana gelen ve tüm ülkeyi derinden sarsan depremlerin ikinci yıl dönümü. Kahramanmaraş’ın Pazarcık ve Elbistan ilçelerindeki depremler, 40 bin binanın yıkılmasına, 200 binden fazla binanın ağır hasar almasına, 11 ilde 14 milyondan fazla kişinin etkilenmesine ve 50 binin üzerinde can kaybına yol açmıştı.
Bu büyük felaket, Türkiye'nin depremselliğiyle yüzleşmemize neden oldu. Ancak, ülkenin aktif fay hatlarıyla çevrili olmasına rağmen, deprem riskine karşı alınan önlemler yetersiz kaldı. Bilimsel verilere göre, Türkiye’de her yıl ortalama 25 bin deprem meydana gelirken, depreme yönelik hazırlıkların hâlâ yetersiz olduğu görülüyor.
Konut Dönüşümündeki Yavaş İlerleme Tepki Çekiyor
Deprem sonrası yapılan açıklamalara göre, Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın verdiği 650 bin konut yapma sözüne karşılık, yalnızca 201 bin konut tamamlanabildi. İki yıl sonunda tamamlanan konutlar, vaat edilenlerin sadece yüzde 31’ini oluşturuyor. Depremin ikinci yılında, tahsis edilen konutların da elektrik, su ve altyapı eksiklikleriyle karşılaşıldığı belirtildi. Bu hızla, geriye kalan konutların tamamlanması için en az dört yıl daha gerektiği öngörülüyor.
Köy Konutları ve Altyapı Sorunları
Köy konutları konusunda da benzer bir durum söz konusu. Depremin ardından yapım sözü verilen 143 bin köy konutunun yalnızca 22’si tamamlanabilmiş durumda. Altyapı, sağlık, eğitim ve ulaşım gibi temel yaşam alanlarında da ciddi sorunlar devam ediyor. Depremzedeler, geçici barınma alanlarında hijyen ve sağlık sorunlarıyla mücadele ediyor.
Yıkımın Gerçek Sorumluları Hâlâ Yargı Önüne Çıkmadı
Yıkımın sorumluları hâlâ net bir şekilde tespit edilebilmiş değil. Yargı süreci, sorumluluğu yalnızca teknik elemanlara yüklerken, daha kapsamlı bir sorumluluk zincirine dair adımlar atılmadı. 6 Şubat Depremleri sonrası başlatılan davalar, yalnızca 60 kamu görevlisi hakkında soruşturma izni verirken, gerçek sorumluların cezalandırılması yönünde somut adımlar atılmamaktadır.
Yapı Denetiminde Gelişim Gerekiyor
TMMOB İnşaat Mühendisleri Odası, deprem sonrası yapı denetim süreçlerinin güçlendirilmesi ve daha etkin bir sistemin kurulması gerektiğini belirtti. Ayrıca, mühendislik hizmetlerinin daha etkin verilmesi, inşaat süreçlerinde eksikliklerin giderilmesi ve yerel yönetimlerin sorumluluğu üzerine de çözümler sundu. Ancak, bu öneriler hala hayata geçirilmedi.
Deprem Öncesi Hazırlıklar Unutulmuştu, Şimdi Aynı Acılar Tekrar Edilebilir
6 Şubat Depremlerinin ardından aradan geçen iki yılın sonunda, toplumda deprem hazırlığı ve sorumluların yargılanması konusunda hala önemli eksiklikler var. 17 Ağustos Depremi sonrası yaşanan unutulan vaatler, 6 Şubat Depremleri sonrası da tekrar edebilir. Türkiye, depreme karşı daha etkin adımlar atmadığı sürece, bir sonraki büyük felakette aynı acıları yaşaması kaçınılmaz.
Sonuç: Daha Fazla Tedbir ve Adil Yargılama İhtiyacı
TMMOB İnşaat Mühendisleri Odası, depreme karşı daha kapsamlı ve etkin adımlar atılması gerektiğinin altını çizdi. Deprem riski yüksek bölgelerdeki yapıların hızla dönüştürülmesi ve denetim sisteminin baştan sona yeniden düzenlenmesi gerektiği ifade edildi. Ayrıca, depremde yıkımın gerçek sorumlularının tespit edilmesi ve adil yargılanması talep edildi.
