DALYAN KEFALİ NEDİR?

Kefal balığı dünya denizlerinin sığ sularında yaşayan balıklardır. Bu nedenle derin suları aşarak göç yapmaz. Her yaşadığı denizin yerli balıkları olma özelliğini taşır. Dayanıklı bir balık cinsidir. Hatta tuzlu deniz sularından, tatlı göl sularına geçerek yaşamını sürdürebilir. Ekonomik olarak etinden faydalanıldığı gibi yumurtasından da faydalanılır. Yumurtasına havyar adı verilir.

Dünya genelinde 80 kefal balığı çeşidi bulunmaktadır. 80 çeşit kefal arasından Ülkemiz denizlerinde sadece 7 çeşidi yaşamaktadır. Denizlerde aynı boy ve yaştaki kefallerin toplu olarak yemlendiğine şahit oluruz. Dip tabiatı yosun, kum ve çamur olan suları sever. Emme özelliği olan dudakları sayesinde dipteki kum, çamur ve tortuları karıştırarak beslenirler. Ağızlarına aldıkları kumu solungaç yarıkları arasında süzüp yararlı besinleri ayırdıktan sonra geri tükürerek deniz tabanında ilerlerler. Başlıca besinleri bitkiler, algler ve kurt gibi küçük canlılardır. Nehir ve derelerin denizlerle birleştiği yerlerde ve göllerden denize açılan kanallarda yaşamayı severler.

Kefaller 3-4 yaşında yaklaşık 30 cm olup cinsel olgunluğa ulaşır. Türlerine göre ortalama 60 cm ve 4 kg olabilen kefallerin 100 cm ve 8 kg olanlarına da rastlanır. 16 yıla kadar uzun bir ömre sahiptirler. Füze şeklinde bir vücut yapısına sahip olan kefallerin kafası vücuduna oranla büyük ve yuvarlak yapıdadır. Çatal şeklinde kuyrukları ve birbirinden ayrık 2 sırt yüzgeçleri vardır. Sırtı siyah ya da koyu gri, karnı ise beyazdır. Gövdesinde kuyruğuna kadar sırtına paralel uzanan 7 adet koyu renkli bant bulunur. Vücudu derisine iyice intibak etmiş çok iri pullarla kaplıdır. Kalın dudaklı küçük bir ağzı ve iri gözleri vardır. Sularımızda yaşayan kefal türleri genel olarak birbirine çok benzemekle birlikte özellikle bazı türler arasında çok belirgin farklar vardır.

Muğla ilimizde Köyceğiz ilçemize bağlı “dalyan” beldesi kefal balıkları için eşi bulunmaz bir üreme ve yaşama alanıdır.

Dalyan kefali tek cins kefal değildir. Dalyan’da 5 kefal çeşidi göze çarpmakta olup tamamına dalyan kefali ismi verilmektedir.

HAS KEFAL:

Bilimsel adı M.cephalus

Has kefalin en belirgin özelliği nispeten iri gözlere ve ağza sahip olmasıdır. Ayrıca has kefalin yüzgeçlerinin rengi daha açık, yan yüzgeçleri ise daha oval ve yukarıya dönüktür. Has kefaller peş peşe suyun dışına fırlayarak yan bir şekilde suya düşmeleriyle de ünlüdür. Bu hareketi derilerine yapışan parazitlerden kurtulmak için yaptıkları düşünülmektedir. Bu balık yaz mevsiminde yumurtlar. Dalyan’daki kefal popülasyonunun % 35 ini oluşturmaktadır.

SARIKULAK KEFAL:

Bilimsel adı: Lisa Aurata

Altınbaş ya da halk arasındaki adıyla sarıkulak kefalin adından da anlaşılacağı gibi solungaç kapağının üzerinde küçük sarı bir leke vardır. Bu kefal cinsi kış mevsiminde yumurtlar. Dalyan’daki kefal popülasyonunun % 33,5 nu oluşturur.

MAVRİ KEFAL:

Bilimsel adı: chelon rabrasus

Mavri kefalin de solungaç kapağında sarı bir leke bulunmasına rağmen sarıkulak kefalinki gibi keskin hatları olmayıp daha büyük ve soluk renklidir. Mavri kefali sarıkulak kefalden ayıran bir diğer özellikse mavri kefalin daha kalın bir vücuda sahip olmasıdır. Bu kefal cinsi kış mevsiminde yumurtlamaktadır. Dalyan kefal popülasyonunda % 5,52 gibi düşük orana sahiptir.

İNCE DUDAKLI KEFAL:

Bilimsel adı: lisa ramada Pulaterina

Pulaterina da sarıkulak (altınbaş)kefale çok benzemekle beraber vücudu daha basıktır. Bu kefal cinsi kış mevsiminde yumurtlamaktadır. Dalyan kefal popülasyonunda % 12,5 oranına sahiptir.

K.KEFAL:

Bilimsel adı: l. Saliens

Yaz mevsiminde yumurtlayan bu kefal cinsi dalyanda önemli % 13,55 popülasyona sahiptir.

Dalyan kefalinin sadece etinden değil, havyarından da faydalanılmaktadır. Havyarından “ fıska” adı verilen tuzlanmış ve mumlanmış ürün elde edilmekte olup ekonomik değeri çok yüksektir. Dalyan’da yılda 600 ton üzerinde kefal balığı çıkarılmaktadır.