Kayacık; “Yılda 2 Kere Antiparaziter İlaçların Kullanılması Gerekiyor”

RÖPORTAJ Neval ÇOLAK - Hayvancılıkla geçinen vatandaşların dikkat etmesi gereken hususlardan biri olan, çeşitli yollarla buluşan parazit türlerinin birçok vakasıyla son zamanlarda oldukça sık karşılaşılmaktadır. Veteriner Hekim Yusuf Kayacık sosyal medya hesabından yaptığı paylaşımda, 20 günlük bir buzağının ölüm nedeninin “Askaridiosis paraziti” olduğunu belirtmişti.

Bunun üzerine “Hayvanlarda Parazit” hakkında bilgilendirmede bulunan Veteriner Hekim Yusuf Kayacık; “Parazitler, hayvanların vücudunun içinde veya dışında yerleşip, onların vücudundan beslenirler. Hayvanların verimlerini düşürürler, onları kansız, cansız bırakırlar. Ülkemizde çok çeşitli parazitler mevcuttur. Bunların hemen hepsi hayvanlarımız için zararlı olup sonucu ölümle sonuçlanabilmektedir.”dedi. Yusuf Kayacık’la gerçekleştirdiğimiz röportajın devamı şu şekilde;

 “Hayvanlarda Parazit Vardır”

Periyodik olarak kullanılması gereken antiparaziter ilaçların ihmal edilmemesi gerektiğini vurgulayan Kayacık; “Parazit belirtilerini beklemeden önlemler alınması mümkündür. Ben sayfamda parazitle alakalı bir fotoğraf paylaşmıştım. Amacım insanların görüp erken teşhis için bir şeyler yapmasıydı. İnsanlar gözleri ile görmeden hiçbir şeye inanmazlar, benim hayvanımda bir şey yok derler. Hayvanlarda parazit vardır. Zoonoz dediğimiz kedi, köpek ve ineklerden insanlar geçen hastalıklardan biri olan parazit insanlara da geçmektedir. Bunun için de ayrı bir parantez açmak istiyorum, etlik dediğimiz büyükbaş etinden ve sütünden yararlandığımız büyükbaş hayvanlardan, küçükbaş koyundan, keçiden başlayalım bunları rutin olarak yılda 2 kere ilaçlar uygulanmalıdır. Eğer %100 randıman alınmak isteniyorsa kesinlikle 2 kere antiparaziter ilaçları kullanmanız gerekiyor.” dedi.

Hayvanlarda parazit konusunda açıklamalarda bulunan Veteriner Hekim Yusuf Kayacık ile röportajımın devamı şu şekilde;

Parazit Nedir?

Parazit bir hastalık değildir. Parazit, asalak diye tabir edilen bir organizmanın başka bir organizmadan yararlanarak onun içerisinde yaşaması olayıdır. Parazit enfestasyonu deriz. Yani bitten, pireden tutunda bütün canlılara buna insanlarda dâhil, göz kurtları, burun kurtları, kafatasının boşluklarında yaşayan kurtçuklar, parazitler, boynuz kurtları, halk arasında arka kurdu diye bilinir, sırtından çıkar bel kurtları vardır. Askaritler vardır akciğerde yaşarlar, kelebek vardır karaciğerlerde yaşar, şeritler, nemotodlar dolu bildiğiniz gibi değil, bunlar onlarca çeşitli olan vücuttan beslenen ve vücudu zayıf düşüren asalaklardır. İnsanlarda da vardır. Elinizi çok yıkamazsanız, hijyen kurallarına çok dikkat etmezseniz, sebzeleri iyi yıkayıp, iyi pişirmezseniz bu tür parazitler insanları da bulabilir.

Parazitin Belirtileri Nelerdir?

Hayvan çok yemesine rağmen zayıflamaya devam eder. Kesinlikle kilo almaz. Beraberinde bir takım akciğer kıl kurtları varsa, bronşit gibi sekonder enfeksiyonu varsa bağırskta yer alan parazitler enterit vakalara yani ishallere neden olabilir. Aşırı üreme ile üreme sonucu ile kabızlığa ikincil hastalıkların önünü açar. Hem hayvanı zayıf düşürür, savunma sistemini zayıflatır hem de dediğim gibi öksürük, ishal, kusma, kabızlık gibi yan etkileri görülebilir. Burun akıntısı, burun kanaması, hayvanların boynuz kurtları vardır mesela bu kaşıntıya neden olur ve hayvanlar boynuzlarını sürekli dağlara, taşlara, duvarlara sürterler. Beyinde yaşayan bir parazit vardır, koyunlarda dönme hastalığına neden olur. Kendi motor sistemini kontrol edemez hale gelir gibi birçok yan etkisi görülebilir.

Parazit Vakasında Alınması Gereken Önlemler Nelerdir?

Ben her zaman şunu söylüyorum, parazit mücadelesi şuna benzer. Kova delik, siz çeşmeyi açtınız kovayı doldurmaya çalışıyorsunuz. Hayvanı kova olarak düşünün siz şimdi onu doldurmaya çalışıyorsunuz. Önce delikleri kapatmanız lazım. Parazit mücadelesini yapacaksınız. Önce hayvandaki kaçakları önleyeceksiniz. Hayvanda sonuçta sizin verdiğiniz yemin % 25 - %30 unu parazitler yiyor. Boşa atılmış bir paradan bahsediyoruz ve bu size et olarak dönmüyor. Bunun için bu önlemi almak zorundasınız. Etlik dediğimiz büyükbaş etinden ve sütünden yararlandığımız büyükbaş hayvanlardan, küçükbaş koyundan, keçiden başlayalım bunları rutin olarak yılda 2 kere ilaçlar uygulanmalıdır. Eğer %100 randıman alınmak isteniyorsa kesinlikle 2 kere antiparaziter ilaçları kullanmanız gerekiyor.

Kist Hidatik (Ekinokokus Granülosus)

Hayvanlarda parazit için alınması gereken önlemler arasında, ani ölümlere sebep olan, “kist hidatik” parazitinin hakkında bilgi veren Kayacık; “Halk arasında duyuyoruz köpeklerin, kedilerin tüyünden insanlara bulaşır, kist yapar, kist oluşur. Tüyü ağzınıza kaçarsa şöyle olur, böyle olur, çocuklarınızı yaklaştırmayın gibi yanlış bilgi kirliliği vardır. Kedi, köpek besleyen ailelere benim tavsiyem olsun. Özellikle 3 ay da bir düzenli olarak parazit mücadelesinde kullanılan ilaçlardan kullansınlar. Kist hidatik (Ekinokokus Granülosus), çiğ etten kedi ve köpeğe bulaşan bir parazittir. Bunlarında dışkılarından direk olarak insana bulaşmaz illaki kedi ve köpeğin sindirim sisteminden geçmesi gerekiyor. O yüzden tüyden hiçbir şey bulaşmaz. Tüyündeki kist hidatik’in yumurtasından bulaşır. Kedi ya da köpek dışkıyı atarken kist hidatik yumurtasını bulaştırıyor. Yumurtadan insana geçiyor. Çiğ et, köpek artı insan. Bu döngüye çok dikkat etmek gerekiyor. Çiğ et kesinlikle vermemek lazım. Özellikle kurbanlarda, lokantalarda ya da kasap önlerinde belediyeler tarafından önlenmesi ve sürekli kontrol edilmesi lazım. Bu şekilde beslenen hayvanlardan bulaşırsa öldürücü sonuçlara neden olur. Ülkemizde kalp krizi ölümü diye kayıtlara geçen ölümlerin çoğunun sorumlusu Ekinokokus Granülosus (Kist hidatik)’dür. İçeride belli bir aşamaya geldikten sonra kanser gibi etki gösterir, patlar ve bütün vücuda yayılır. Ani ölümlere neden olur.” şeklinde ifade etti.

Parazitin Dönemi Var Mı?

Bahar aylarında bit, pire derken beraberinde meraya çıkma ile bulaşma daha da artar. Bahar da ve yazda hava sıcaklığının artmasıyla bulaşma ve parazitin üremesi optimum şartları ile sağlayarak o dönemde daha fazladır. Bütün hayvanlarda böyledir. Hava sıcaklığı 20 derecenin üzerine çıktığında üremeye başlar, kışın stabildir, üremeye çalışmaz.

Vatandaşlar İlaçlamayı Ya Da Tedaviyi Kendileri Yapabilirler Mi Yoksa Veteriner Kontrolünde Mi Yapılmalı?

Vatandaşlar parazit ilaçlarının uygulamasını kendileri yapabilir. Köylerde bu işlemleri yapan belli aileler vardır ama tavsiyemiz veteriner hekim tarafından uygulanması.

Parazit Vakasının Tedavi Süreci Maliyetli Mi?

Aslında fazla maliyeti yoktur. Hayvan başına düşündüğümüz zaman. Mesela bir keçinin bir doz bütün parazitlerden kurtulmasının maliyeti 4-5 TL gibidir ama 100 keçiniz varsa 500 TL oluyor. En iyisinden bahsediyorum. Bira daha ucuzlatılabilir, hayvan başına 2,5 TL ‘ye kadar düşürülebilir. Kullandığınız ilacın markasına göre, ithal olup olmadığına göre, etken maddesine göre değişkendir.