Notre Dame Katedrali’nin Restorasyonu ve Halikarnas Mozolesi: Tarihi Mirasımıza Sahip Çıkıyor muyuz?
Fransa, 2019 yılında yangınla büyük zarar gören Notre Dame Katedrali’ni aslına uygun şekilde restore ederek kültürel mirasına sahip çıktı. Peki, Türkiye de Bodrum’da bulunan ve parçaları İngiltere’ye götürülen Halikarnas Mozolesi için benzer bir yaklaşım benimseyemez mi? Eğer mozolenin orijinal eserleri geri getirilemiyorsa, aslına uygun bir rekonstrüksiyon Bodrum’da neden yapılmasın?
Halikarnas Mozolesi’nin Tarihi ve Çalınan Eserler
MÖ 350 yılında Karya Kralı Mausolos için inşa edilen Halikarnas Mozolesi, Antik Dünyanın Yedi Harikası’ndan biri olarak kabul edilir. Ancak:
-15. yüzyılda meydana gelen depremler ve doğal afetler sonucu büyük ölçüde yıkılmıştır.
-19. yüzyılda İngiliz arkeolog Charles Newton, mozolenin birçok parçasını İngiltere’ye götürmüştür.
Günümüzde bu eserler, British Museum’da sergilenmektedir.
-Bu miras Bodrum’a ait olmasına rağmen, Türkiye eserleri geri getirme konusunda henüz başarılı olamamıştır.
Mozolenin Bodrum’da Yeniden İnşası Mümkün mü?
Fransa, Notre Dame Katedrali için devlet başkanı düzeyinde harekete geçerek restorasyonu tamamladı. Türkiye de Halikarnas Mozolesi için benzer bir adım atamaz mı?
-Eğer çalınan eserleri geri almak mümkün değilse, mozolenin birebir rekonstrüksiyonu Bodrum’da yapılabilir.
-Böyle bir proje, Bodrum’un kültürel mirasını güçlendirecek ve turizm potansiyelini artıracaktır.
-Bu durum, Türkiye’nin tarihi eserlerine sahip çıkma iradesini göstermesi açısından da önemli olacaktır.
Taş Yerinde Ağırdır: Eleştiri Yerine Yapıcı Çözümler
Bazı sivri akıllılar, bu konuda ahkâm kesmek yerine, Bodrum’un bu mirası nasıl yaşatabileceği üzerine kafa yormalıdır. Tarihimize sahip çıkmak, sadece tepki göstermek değil, çözüm üretmekle mümkündür. Eğer Osmanlı döneminde Halikarnas Mozolesi İngiltere’ye götürülebiliyorsa, bugün alternatif bir çözüm bulunabilir.
Notre Dame’ı eskisine sadık kalarak yeniden yapan Fransa, tarihine değer veriyor. Bizim kültürel mirasımız onlardan daha mı değersiz? Eğer Halikarnas Mozolesi Bodrum’un tarihinin bir parçasıysa, orada hak ettiği şekilde yeniden inşa edilmelidir. Türkiye, kendi tarihine sahip çıkacak güce ve iradeye sahiptir.
