Türkiye edebiyatının en önemli şairlerinden biri olan İlhan Berk, hem modern Türk şiirine getirdiği yenilik hem de Bodrum’a kattığı kültürel derinlik ile hafızalarda yer etmiş bir isim. Onun adının bir sokağa verilmesi sadece bir tabeladan ibaret değil; bir kentin sanat ve kültüre verdiği değerin göstergesiydi. Ancak bugün o sokak tabelasında artık “İlhan Berk” değil, “Gavur Ali” yazıyor.

Gavur Ali Kim?

Büyük ihtimalle Bodrum’un yerelinde tanınan, kendi çevresinde bilinen bir kişiye atıf olan “Gavur Ali” ismi, kültürel bellekte İlhan Berk ile kıyaslanamayacak ölçüde yerel ve dar bir anlama sahip. Yerelde bir kişiye duyulan sempati ya da anımsatma, elbette ki anlamlı olabilir. Ancak mesele şudur: İlhan Berk gibi dünya çapında tanınan bir şairin adını silip, yerine yerel bir figürü koymak ne kadar adildir?

Sanatçıya Verilen Değer

Türkiye’de şairler, yazarlar, sanatçılar çoğu zaman hayattayken hor görülür, öldükten sonra da unutulmaya bırakılır. Onların adlarının sokaklara, meydanlara verilmesi, toplumsal hafızada kalmaları için en küçük ama en önemli sembolik adımdır. İlhan Berk’in adını kaldırmak, aslında sadece bir tabelayı değil, bir ülkenin sanatçıya verdiği önemi de sökmek anlamına gelir.

Bodrum İronisi

Bir yanda Bodrum’un “sanat ve kültür kenti” imajı; diğer yanda şair İlhan Berk’in adını kaldırıp, yerine “Gavur Ali” tabelası koymak. Bu, Bodrum’un kendi iddiasıyla ters düşen bir ironi değil midir? Dünyanın dört bir yanında sanat festivalleri düzenleyen, entelektüel bir cazibe merkezi olmayı hedefleyen bir kent, kendi şairini tabeladan silerek nasıl bir mesaj veriyor?

Türkiye’ye Yansıyan Mesaj

Bu sadece Bodrum’un değil, Türkiye’nin de aynasıdır. Çünkü bizde çoğu zaman siyaset, yerel ilişkiler ya da günübirlik hatıralar, sanatçıların toplumsal değerinin önüne geçiyor. İlhan Berk’in adının yerine “Gavur Ali” yazılması, aslında şu soruyu sorduruyor:
Biz gerçekten şairlerimizi, sanatçılarımızı hatırlamak istiyor muyuz? Yoksa kültürü, edebiyatı, şiiri birkaç tabeladan ibaret mi görüyoruz?

İlhan Berk’in Bodrum’u

İlhan Berk, yaşamının büyük bir kısmını Bodrum’da geçirdi ve kenti yalnızca bir coğrafya değil, şiirsel bir evren olarak işledi. Onun dizelerinde Bodrum, “denizin ve gökyüzünün birbirine karıştığı bir mavi”dir. Berk, bir şiirinde Bodrum’u şöyle tanımlar:
“Bir kenti sevmek, bir kadını sevmek gibidir / Bodrum’u sevdim ben, göğsünde uyudum.”

Böylesine bir şairin adını tabeladan silmek, aslında Bodrum’un kendi hafızasından, kendi kimliğinden bir parçayı koparmasıdır.

Şairi Unutan Kendini Unutur

İlhan Berk’in adını sokağından silmek, sadece bir şairi değil, Bodrum’un kültürel belleğini de silmektir. Çünkü şairi unutan bir kent, aslında kendini unutur.