NASA’nın Perseverance aracı, Jezero Krateri’ndeki kurumuş bir nehir yatağından geçen yıl topladığı “Sapphire Canyon” örneğiyle bilim dünyasında büyük bir tartışmayı ateşledi. “Potansiyel biyoişaret” denilen, yaşamın izlerini taşıyabilecek mineral ve organik bileşikler bulundu. Ama buradaki kritik nokta şu: Bu izler gerçekten eski bir mikroorganizmaya mı ait, yoksa tamamen cansız süreçlerin ürünü mü?

Dünya’da benzer mineraller sıklıkla canlıların faaliyetleriyle ortaya çıkıyor. Örneğin bataklıklarda, çürüyen organik maddelerin çevresinde bu tür bileşiklere rastlamak mümkün. Ancak doğa bize hep şunu hatırlatıyor: Her yaşam izi, gerçekten yaşamdan kalmış olmak zorunda değil. Yüksek sıcaklık, asidik koşullar ya da organik bileşiklerin katalizör etkisi de aynı izleri bırakabiliyor.

Yine de işin heyecan verici tarafı şu: Bu izler Mars’ın en genç tortul kayalarından birinde bulundu. Önceki teoriler, yaşam belirtilerinin sadece çok daha eski kayaçlarda aranması gerektiğini söylüyordu. Şimdi ise Mars’ın daha uzun süre, hatta belki düşündüğümüzden çok daha yakın bir geçmişte bile yaşama elverişli olabileceği ihtimali gündemde.

Bilim insanları bu noktada temkinli. “Olağanüstü iddialar, olağanüstü kanıtlar gerektirir” diyorlar. Yani bugün “Mars’ta hayat bulundu” demek için erken. Ama bu keşif, bilimin radarında kocaman bir kırmızı sinyal yaktı. Eğer ilerleyen yıllarda bu veriler biyolojik kökenli çıkarsa, insanlık tarihinde yeni bir sayfa açılacak: Yalnız olmadığımızın kanıtı.

Bütün bunlar, bana şunu düşündürüyor: Eğer Mars’ta yaşam bir zamanlar gerçekten var olduysa ve biz onun izlerini yeni yeni fark ediyorsak, belki de evrende yaşam sandığımızdan çok daha sıradan bir şey. Belki gökyüzüne her baktığımızda gördüğümüz o yıldızlar, başka uygarlıkların çoktan aydınlattığı lambalar. Belki de tek sorun, onları görecek kadar sabırlı olabilmek.

Mars’ın tozlu kayalarının arasından bize fısıldanan bu ihtimal, insanlığın en büyük sorusunu yeniden gündeme getirdi: Biz yalnız mıyız, yoksa sadece henüz komşularımızla tanışmadık mı?